Czaplic Szpanowski Jan, h. Kierdeja († 1604), wojski łucki, kasztelan kijowski, syn Piotra, sędziego łuckiego. Wojskim łuckim został między r. 1565–69. Podczas inkorporacji Wołynia złożył przysięgę, a Zygmunt August za wyświadczone przez Cz-a zasługi nadał mu w r. 1571 miasto Podhajce w powiecie łuckim. Jako kasztelan łucki w r. 1589 został wybrany z woj. wołyńskiego do korektury praw. Deputatem z wojew. wołyńskiego do trybunału koronnego był w r. 1597. Przejął się ideami »braci polskich« i cieszył się dużym uznaniem wśród autorów ariańskich. Na zjeździe wileńskim ewangelików z prawosławnymi w r. 1599 został wybrany spośród senatorów dysydentów do grona »prowizorów«, którzy mieli bronić swobody wyznań akatolickich. Żonaty z Hanną Bołbasową Rostocką. Córka jego Bohdana była 1 v. za Januszem Czetwertyńskim, 2 v. za Grzegorzem Wołowiczem.

»Arch. J. Z. R.« cz. I, IV 120, cz. II, I 14, 32, cz. VIII, IV 7, 37, 45, 76, 101, 297, VI 57–8, 157, 320, 323–4, 365–70; Wil. arch. sb. I 228–9; Kutrzeba i Semkowicz, Akta unii, 324; Boniecki; Wolff, Senatorowie, 108; Jewgenij, Opisanie kijew. soboru. Dod. nr 15, s. 75 (mylnie Jerzy zamiast Jan). »Kyrios« 1936, 203; Sandius Ch., Bibliotheca antitrinitariorum, 283; Żukowicz P., Sejmowaja borba, I 46, 368 (błędnie Jerzy zamiast Jan); Łukaszewicz J., Dzieje wyzn. helweck. na Litwie, I 131; Merczyng H., Zbory i senatorowie, 123. Por. literaturę pod Fedor Cz.

Kazimierz Chodynicki